Coaching bij Verlies en ingrijpende veranderingen

'Leven zonder verlies mee te maken is onmogelijk. Verlies hoort bij het leven, vanaf de geboorte. Het is menselijk om het lijden dat met verlies gepaard gaat, zoveel mogelijk uit de weg te gaan door het te ontkennen of te onderdrukken' (Fiddelaers-Jaspers, Van Wielink, 2015).

Verlies is ook van iedereen; van jonge en van oude(re) mensen, van mensen met en van mensen zonder een beperking. Met hoeveel verliezen iemand in zijn leven te maken krijgt en hoe iemand daar mee omgaat, is verschillend. Wat mij in de afgelopen jaren op is gevallen, is onze onhandigheid in het omgaan met verlies en pijn. We ontkennen en onderdrukken massaal onze pijn en verdriet. En wanneer we anderen troosten, lijken we vooral gericht op het verzachten en wegnemen van de meest rauwe gevoelens als verdriet, boosheid, wanhoop etc. Het is moeilijk om je eigen ‘pijn’ te verdragen, maar ook de ‘pijn’ van een ander kunnen veel mensen niet goed aan. Logisch, want je wilt dat het ‘goed’ gaat met de ander; dat die ander blij en gelukkig is.

Helaas hoort verlies bij het leven en krijgen we er allemaal mee te maken. Verlies is duidelijk als iemand overlijdt. Maar we spreken ook van verlies als het gaat om ‘verlies van mogelijkheden’. Dit speelt bijvoorbeeld bij het ouder worden of na een ziekte; je kunt niet meer wat je voorheen wel kon. Dat kan confronterend en pijnlijk zijn. Je mist je zelfstandigheid, hebt meer hulp nodig dan voorheen en moet misschien wel op zoek naar een nieuwe invulling van jouw leven. 

Andere voorbeelden van verliezen die veel impact kunnen hebben zijn: scheiding, ongewenste kinderloosheid, gedwongen mobiliteit of ontslag. De uitspraak 'de grond zakte weg onder mijn voeten', geeft aan hoeveel impact deze verliezen kunnen hebben op wie je bent.

Verborgen verlies is verlies wat niet erkend wordt. Niet door jezelf of door anderen. Toen mijn vader in 2007 zijn eerste herseninfarct had gekregen, vonden velen in mijn omgeving dat ik vooral blij moest zijn dat hij er nog was. Weinig mensen hadden oog voor het feit dat mijn vader zo veranderd was, terwijl ik het gevoel had dat ik hem al kwijt was. Hij was er wel, maar ook weer niet: dat is een verborgen verlies.

We spreken van stapelend verlies wanneer verschillende verliezen elkaar opvolgen. Bijvoorbeeld, je raakt je baan kwijt, hierdoor onstaan geldproblemen, je kunt de hypotheek niet meer betalen en moet verhuizen. Door deze stressvolle omstandigheden komt je relatie onder druk te staan wat resulteert in een scheiding.

Stapelend verlies kan veel invloed hebben op je functioneren in het dagelijks leven. Je bikkelt door en het gaat allemaal net. Totdat er ook op je werk veranderingen plaats vinden waar je niet achter kan staan en er misschien nog wel een verlies bij komt. Hoe ga je daar dan mee om?

Hoewel het menselijk is om het lijden dat met verlies gepaard gaat zoveel mogelijk te vermijden, kan verlies ook verbonden zijn aan groei. Mits je er voor kiest om je verlies te nemen en de rouw aan te gaan. Helaas is dat niet altijd zo eenvoudig als dat het hier staat. Soms heb je daar tijdelijk wat ondersteuning in nodig omdat je zelf niet weet waar je moet beginnen of hoe je dit aan kan pakken.  Ik heb geen pasklare oplossing voor jou omdat het heel persoonlijk is hoe jij je verlies beleefd. Wel kan ik gedurende een coachingstraject samen met jou stil staan bij jouw verlies en onderzoeken wat de betekenis daarvan voor jou is in het dagelijks leven maar ook voor jou als professional. Zodat je weer weet wie je bent en wat jij nodig hebt om te kunnen dragen wat je te dragen hebt.