Verlies is van iedereen; van jonge en van oude(re) mensen, van mensen met en van mensen zonder een beperking. Met hoeveel verliezen iemand in zijn leven te maken krijgt en hoe iemand daar mee omgaat, is verschillend. Wat mij in de afgelopen jaren op is gevallen, is onze onhandigheid in het omgaan met verlies en pijn. We ontkennen en onderdrukken massaal onze pijn en verdriet. En wanneer we anderen troosten, lijken we vooral gericht op het verzachten en wegnemen van de meest rauwe gevoelens als verdriet, boosheid, wanhoop etc. Het is moeilijk om je eigen ‘pijn’ te verdragen, maar ook de ‘pijn’ van een ander kunnen veel mensen niet goed aan. Logisch, want je wilt dat het ‘goed’ gaat met de ander; dat die ander blij en gelukkig is.

Helaas hoort verlies bij het leven en krijgen we er vroeg of laat allemaal mee te maken. Verlies is duidelijk als iemand overlijdt. Maar we spreken ook van verlies als het gaat om ‘verlies van mogelijkheden’. Dit speelt bijvoorbeeld bij het ouder worden of na een ziekte; je kunt niet meer wat je voorheen wel kon. Dat kan confronterend en pijnlijk zijn. Je mist je zelfstandigheid, hebt meer hulp nodig dan voorheen en moet misschien wel op zoek naar een nieuwe invulling van jouw leven. 

Andere voorbeelden van verliezen die veel impact kunnen hebben zijn: scheiding, ongewenste kinderloosheid, miskraam, het krijgen van een kindje met een beperking of andere diagnose, gedwongen mobiliteit of ontslag. De uitspraak 'de grond zakte weg onder mijn voeten' geeft aan hoeveel impact deze verliezen kunnen hebben op wie je bent.

Verborgen verlies is verlies wat niet erkend wordt. Niet door jezelf of door anderen. Toen mijn vader in 2007 zijn eerste herseninfarct had gekregen, vonden velen in mijn omgeving dat ik vooral blij moest zijn dat hij er nog was. Weinig mensen hadden oog voor het feit dat mijn vader zo veranderd was, terwijl ik het gevoel had dat ik hem al kwijt was. Hij was er wel, maar ook weer niet: dat is een verborgen verlies. 

Verborgen verlies leidt – soms pas jaren later – tot ziekten, lichamelijke en psychische klachten, depressieve gevoelens, gedragsveranderingen en burn-out. Daarom vind ik het ontzettend belangrijk om mensen die gebukt gaan onder ingrijpende veran-deringen en (verborgen) verliezen bij te staan en te coachen zodat zij zelf weer aan het roer staan; regie nemen en effectiever kunnen functioneren in zowel hun privé-leven als hun professionele leven. 

Hoewel het menselijk is om het lijden dat met verlies gepaard gaat zoveel mogelijk te vermijden, kan verlies ook verbonden zijn aan groei. Mits je ervoor kiest om je verlies te nemen en de rouw aan te gaan. Helaas is dat niet altijd zo eenvoudig als dat het hier staat. Soms heb je daar tijdelijk wat ondersteuning in nodig omdat je zelf niet weet waar je moet beginnen of hoe je dit aan kan pakken.  Ik heb geen pasklare oplossing voor jou omdat het heel persoonlijk is hoe jij je verlies beleeft. Wel kan ik gedurende een coachingstraject samen met jou stilstaan bij jouw verlies en onderzoeken wat de betekenis daarvan voor jou is in het dagelijks leven maar ook voor jou als professional. Zodat je weer weet wie je bent en wat jij nodig hebt om te kunnen dragen wat je te dragen hebt. Het effect hiervan is dat je (weer) professioneel inzetbaar bent en blijft. Zeker binnen zorg, hulpverlening en onderwijs is dat niet alleen voor jezelf van belang maar ook van onschatbare waarde voor de (kwetsbare) mensen die jou hard nodig hebben om zelf staande te blijven.